www.zefe.org

Jesteś w:

Wykonanie Analizy Kosztów i Korzyści (AKK) do studium wykonalności to kluczowy element oceny opłacalności i zasadności realizacji danego projektu lub przedsięwzięcia.

W studium wykonalności AKK ma na celu:

• Identyfikację i wycenę wszystkich istotnych kosztów związanych z realizacją i eksploatacją projektu (np. koszty inwestycyjne, operacyjne, utrzymania).
• Identyfikację i wycenę wszystkich istotnych korzyści wynikających z realizacji projektu (np. przychody, oszczędności, korzyści społeczne, środowiskowe).
• Porównanie kosztów z korzyściami w celu określenia, czy korzyści przewyższają koszty, a tym samym czy projekt jest ekonomicznie uzasadniony.
• Dostarczenie informacji decydentom pozwalających na podjęcie świadomej decyzji o ewentualnej realizacji projektu.
• Umożliwienie porównania różnych wariantów projektu poprzez analizę ich kosztów i korzyści.
• Wykazanie potencjalnej rentowności projektu i jego wpływu na otoczenie.

Wykonanie AKK w studium wykonalności pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy warto zainwestować w dany projekt, analizując jego potencjalne zyski i straty. Jest to fundamentalny krok w procesie planowania strategicznego i zarządzania projektami.

Określenie celów i zakresu analizy

Cel:

• Wyznaczyć kluczowe wskaźniki efektywności inwestycji, takie jak stopień opłacalności, czas zwrotu nakładów i wskaźniki rentowności.

• Zidentyfikować potencjalne bariery, ryzyka i szanse rozwoju danego projektu.

Zakres:

• Wyznaczyć granice analizy: które koszty będą brane pod uwagę (inwestycyjne, operacyjne, serwisowe), a jakie korzyści (bezpośrednie przychody, efekty synergii, oszczędności operacyjne).

• Ustalić warianty technologiczne i organizacyjne, które podlegają ocenie.

W tym etapie bardzo ważne jest zebranie wymagań projektowych oraz ustalenie, jakie dane będą potrzebne do dalszej analizy.

Pozyskanie i analiza danych

Kroki:

• Zbieranie danych: Zdobycie informacji zarówno z dokumentacji projektowej, jak i danych rynkowych. Należy zastosować dane historyczne, prognozy ekonomiczne oraz informacje od dostawców technologii, wykonawców czy ekspertów.

• Segmentacja kosztów: Rozbicie kosztów na kategorie, np.:

  • Koszty inwestycyjne: wydatki na zakup technologii, budowę, instalację, inżynierię.

  • Koszty operacyjne: koszty bieżącej eksploatacji, utrzymania, serwisowania.

  • Koszty niebezpośrednie: administracja, ubezpieczenia lub inne koszty pośrednie.

• Identyfikacja korzyści: Zdefiniowanie przychodów lub oszczędności, jakie będą osiągane dzięki wdrożeniu projektu. Może to obejmować m.in. zwiększenie efektywności operacyjnej czy redukcję kosztów produkcji.

Przykładowa tabela segmentacji:

Analiza finansowa

Metodyka:

• Kalkulacja NPV (Net Present Value): Ustal wartość bieżącą przepływów pieniężnych netto, uwzględniając stopę dyskontową.

• IRR (Internal Rate of Return): Wyznaczenie wewnętrznej stopy zwrotu, która wskazuje na efektywność inwestycji.

• Okres zwrotu (Payback Period): Określenie, po jakim czasie inwestycja zacznie generować zyski.

• Analiza wrażliwości: Sprawdzenie, jak zmiany kluczowych parametrów (np. kosztów surowców, zmian popytu) wpływają na opłacalność inwestycji.

Dzięki takim analizom można ocenić, czy projekt jest finansowo wykonalny oraz na jakim poziomie ryzyka operacyjnego się znajduje.

Analiza ryzyka

Elementy:

• Identyfikacja ryzyk: Wyszczególnienie możliwych zagrożeń, takich jak nieprzewidziane koszty, zmiany technologiczne, wahania rynkowe, bariery regulacyjne.

• Scenariusze: Opracowanie scenariuszy – optymistycznego, pesymistycznego i realistycznego – w celu zobrazowania wpływu różnych zmiennych na projekt.

• Plan łagodzenia ryzyka: Zdefiniowanie strategii, które pozwolą zminimalizować negatywne skutki zidentyfikowanych ryzyk.

Warto tutaj zastosować macierze ryzyka, które wizualnie przedstawią wpływ i prawdopodobieństwo wystąpienia poszczególnych zagrożeń.

Ocena strategiczna i operacyjna

Aspekty oceny:

• Wpływ na strategię organizacji: Jak projekt wpisuje się w długofalowe cele strategiczne firmy lub inwestora.

• Zasoby operacyjne: Dostępność technologii, know-how, zasobów ludzkich oraz potencjalnych partnerów.

• Alternatywne rozwiązania: Porównanie różnych wariantów realizacji, zarówno pod względem finansowym, jak i operacyjnym, aby wybrać najbardziej korzystny wariant.

Opracowanie raportu końcowego

Treść raportu:

• Wstęp z definicją celu i zakresu analizy.

• Metodologia – opis zastosowanych metod analizy kosztów, korzyści i ryzyka.

• Wyniki analizy finansowej, zilustrowane wykresami i tabelami.

• Podsumowanie ryzyk wraz z propozycjami działań zapobiegawczych.

• Wnioski i rekomendacje decyzyjne, na podstawie przeprowadzonej analizy.

Dokument powinien być napisany w sposób przejrzysty, aby osoby decyzyjne mogły w łatwy sposób podjąć informacje działania.

Uwagi

• Współpraca interdyscyplinarna: Zaangażowanie ekspertów z dziedziny finansów, technologii oraz zarządzania projektami wzbogaci analizę i pozwoli uwzględnić różne perspektywy.

• Aktualizacja danych: Upewnij się, że wszystkie dane użyte w analizie są aktualne i rzetelne. Sytuacja rynkowa oraz technologie szybko się zmieniają, dlatego regularna aktualizacja danych może znacząco wpłynąć na trafność wniosków.

• Dokumentacja założeń: Jasno spisz wszystkie założenia przyjęte na poszczególnych etapach analizy. Ułatwi to późniejszą weryfikację wyników oraz ewentualne korekty.

 

Pliki do pobrania

• Przewodnik AKK dla projektów finansowanych z funduszy europejskich
• Wykonanie analizy kosztów i korzysci AKK/CBA - oferta

Kolejne kroki do wykonania analizy kosztów i korzyści

• Spójrz na wytyczne oraz wzorocowe i przykładowe studia wykonalności
• Przejrzyj listę przygotowanych analiz finansowych i studiów wykonalności
• Sprawdź referencje ZEFE.ORG
• Zapytaj ZEFE.ORG o przygotowanie analizy kosztów i korzyści Twojego projektu